Ý kiến chủ quan của nhà phát hành là gì?
What is the author's / content creator’s bias?
Khi nội dung có "sự thiên vị", tác giả có thể viết theo hướng có lợi hoặc chống lại một cá nhân hoặc tổ chức bất kì.
When content has a “bias” it means that the author could be writing in favour of, or prejudiced against, a person or a group of people.
Sự thiên vị dựa trên những định kiến từ góc nhìn của người viết hoặc nhà phát hành. Rất nhiều nguồn tin sẽ có sự thiên vị trong đó, nhưng điều làm cho nguồn tin trở nên đáng tin cậy hơn là khi nội dung được hỗ trợ bằng các dữ liệu và nghiên cứu.
A bias is based on preconceptions from our lived experiences. Many news sources will have a bias, but what makes a source credible is when content is supported by data and research.
Ngoài ra, một số tin tức được xuất bản nhằm kích động cảm xúc của người đọc. Khi tiếp xúc với một bài đăng trên internet, bạn có cảm thấy tác giả đang làm bạn lo lắng, sợ hãi hoặc choáng ngợp về một sự kiện nổi bật? Việc xác định được chủ ý của tác giả có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì đang được đưa tin và cách thức truyền tải.
Some sources are meant to get an emotional reaction from you. When you look at the source, do you think it is trying to inform you, or do you think it is meant to make you scared or overwhelmed? Identifying what the author’s bias could give you a better sense of what is being said and how.
Dữ kiện
Facts
Dữ kiện được công bố dựa trên các nghiên cứu, báo cáo học thuật và thử nghiệm có tính chính xác cao.
Facts are based on studies, academic reports, and strong testing. Facts are accurate information.
Để kiểm tra một thông tin có đúng sự thật hay không, bạn cần tìm hiểu qua nhiều nguồn tin khác nhau. Nếu có sự nhất quán của cùng một thông tin trên nhiều trang tin tức khác nhau thì thông tin đó có tính chính xác cao. Hãy lưu ý tham khảo các tác giả đáng tin cậy.
In order to check to see if something is factual, you will need to review multiple news sources to see if there is an overlap of information to confirm accuracy. If there is consistency of the same information across multiple sources, the information is most likely truthful and accurate. Make sure that you are referencing authors that are credible. Check the content’s author/creators to confirm credibility.
Hãy cẩn trọng — Các số liệu và dữ liệu vẫn có thể bị trích dẫn theo hướng sai lệch. Nhiều tác giả có thể sử dụng các con số và dữ liệu để kích động sự sợ hãi hoặc lo lắng của người đọc. Bạn hãy nhớ xem xét các nguồn khác nhau để đảm bảo thông tin đó đáng tin cậy hay không
Beware— although sources can provide numbers and data, this doesn’t necessarily make their content credible. Numbers and data can be misinterpreted and be used to incite fear or anxiety. When looking at the numbers, remember to look at other sources to make sure that what you’re reading reflects the data at hand.
LƯU Ý: Các con số cũng có thể khiến mọi người nhầm lẫn và gây hiểu nhầm
NOTE: Numbers can also confuse people and be misleading as well.
Ý kiến
Opinion
Ý kiến là những quan điểm hoặc nhận định chủ quan không nhất thiết phải được chứng minh bởi các dữ liệu và kiến thức chuyên ngành. Một số nguồn tin có thể lồng ghép ý kiến chủ quan vào những tin tức, khiến người đọc hiểu sai về sự kiện đang được trình bày. Ngoài ra, những ý kiến vô căn cứ vẫn có thể thuyết phục người đọc vì chúng tác động vào mối quan tâm và cảm xúc của họ.
Opinions are views and judgements that are not necessarily backed by fact or knowledge. Opinions are easy and quick to share but can be harmful when they are framed as facts and shared as if they were true. Even though some opinions are baseless and unverified, they may feel more persuasive for audiences if the opinions reflect their concerns and fears.
Trong một số trường hợp, câu tiêu đề nghe có vẻ khách quan, nhưng hoàn toàn mang ý kiến chủ quan của người viết. Bạn nên tự đặt vấn đề: Ai là tác giả và nguồn thông tin từ đâu? Người viết được biết đến là người có quan điểm như thế nào? Những chủ đề dễ gây tranh cãi thường sẽ thu hút nhiều bản tin có tính thiên vị.
Headlines can be written in a way that sounds factual when they’re actually subjective. Who is the author or news source? Is the writer known for having an extreme point of view? Controversial topics tend to attract biased reporting.
Một số tác giả và nguồn tin sử dụng những thông tin chính thống để lập luận cho ý kiến chủ quan của họ. Đó là lý do tại sao bạn cần tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn khác nhau để có một góc nhìn toàn cảnh hơn về một sự việc.
When primary information is taken out of its original context, it might be used to support biased opinions. This is why it is important to cross reference multiple news sources to ensure that you are receiving the full picture.
Ví dụ: Hiện nay có nhiều YouTuber đọc và diễn giải lại các tin tức chính thống. Bên cạnh các thông tin được trích dẫn, họ thường thêm các bình luận thể hiện quan điểm cá nhân. Bạn cần nên lưu ý rằng đó chỉ là các ý kiến chủ quan, không phải là tin tức chính xác. Hiện nay, có nhiều cộng đồng người Việt Nam thường xuyên sử dụng các thông tin từ YouTube để phiên dịch thành tin tức. Vì vậy chúng ta cần phải luôn tìm hiểu kỹ về nguồn gốc các thông tin này và ai là tác giả.
EXAMPLE: There are many YouTubers who read and reinterpret the news. While they may be citing credible news sources, be aware that any additional commentary is an opinion — not a fact. While the Vietnamese community often relies on YouTube for translated news, we must always consider who is creating the content.
